Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) Mesleklerin Geleceği 2025 Raporu'na göre, teknolojik gelişmeler, demografik değişimler, jeoekonomik gerilimler ve ekonomik baskılar, dünya çapında sektörleri ve meslekleri yeniden şekillendiren itici güçler olarak öne çıkıyor.Söz konusu değişim ve gelişmelerin etkisiyle dünya çapında 170 milyon yeni iş fırsatının ortaya çıkacağı öngörülüyor.Ancak bu değişen eğilimlerin, 92 milyon mevcut istihdamı da yerinden edeceği ve böylece 2030'a kadar toplamda 78 milyon net istihdam fırsatının oluşacağı tahmin ediliyor.Dünyada en hızlı büyüyen mesleklerin bir kısmını teknoloji, veri ve yapay zeka alanları oluştururken, teslimat, bakım, eğitim ve tarım gibi temel ekonomi rollerinde de büyüme bekleniyor.En hızlı büyüyen meslekler arasında sırasıyla tarım işçisi, hafif kamyon veya teslimat hizmeti sürücüsü, yazılım ve uygulama geliştiricisi, inşaat ve son kat ustası, mağaza satış görevlisi, gıda işleme ve ilgili alanlar, araç, minibüs ve motosiklet sürücüsü, hemşirelik, gıda ve içecek servis pozisyonları öne çıkıyor.En hızlı azalan meslekler arasında ise kasiyer ve gişe memuru, yönetici asistanı ve sekreteri, bina kapıcısı, temizlikçi ve temizlik görevlileri, malzeme kayıt ve stok görevlisi, baskı ve ilgili alan çalışanı, muhasebe, defter tutma ve bordro memuru, denetçi, ulaşım ve güvenlik görevlisi ile banka gişe memuru yer alıyor.
"Yetenek açığı" artıyor
Küresel çapta binden fazla şirketten verilerin toplandığı rapora göre, "yetenek açığı" iş dünyasının dönüşümünde en önemli bariyer olmaya devam ediyor.İş için gerekli becerilerin yüzde 40'ının değişeceği tahmin edilirken, işverenlerin yüzde 63'ü halihazırda yetenek açığını karşılaştıkları en önemli engel olarak görüyor. Yetenek açığı nedeniyle 120 milyondan fazla çalışanın orta vadede işten çıkarılma riski bulunuyor.Yapay zeka, büyük veri ve siber güvenlik alanlarındaki teknoloji becerilerine olan talebin hızla artması ancak yaratıcı düşünme, esneklik ve çeviklik gibi insan becerilerinin de kritik önem taşımaya devam etmesi bekleniyor. Her iki beceri türünün bir arada bulunmasının, hızla değişen iş piyasasında giderek daha önemli hale geleceği tahmin ediliyor.Bu kapsamda dünyada 2030'a kadar en hızlı büyüyecek 10 yetenek arasında yapay zeka, büyük veri, ağ ve siber güvenlik, teknolojik okuryazarlık, yaratıcı düşünme, dayanıklılık, esneklik, merak, yaşam boyu öğrenme, liderlik, sosyal etki, yetenek yönetimi, analitik düşünme ve çevresel sorumluluk öne çıkıyor.Rapora göre, yapay zeka iş modellerini yeniden şekillendiriyor.İşverenlerin yarısı, teknolojinin getirdiği yeni fırsatları hedeflemek için işlerini yeniden yönlendirmeyi planlarken, işverenlerin yüzde 77'si çalışanlarının becerilerini artırmayı planlıyor. İşverenlerin yüzde 41'i ise yapay zekanın belirli görevleri otomatikleştirmesiyle iş gücünü azaltmayı hedefliyor.Gelişmekte olan teknolojilerin hızlı büyümesi göz önüne alındığında, iş dünyası liderlerinin, politika yapıcıların ve çalışanların, sektörler ve coğrafyalar arasında işsizlik risklerini azaltırken, iş gücünün hazır olmasını sağlamak için birlikte çalışması gerekiyor.
