EYT yasası sonrası kayıt dışılığın önüne geçmek için işverene destek şart
Güvenlik Servisleri Organizasyon Derneği (GÜSOD) Başkanı Murat KÖSEREİSOĞLU, yürürlüğe giren EYT yasasıyla ilgili açıklamalarda bulundu. GÜSOD üyesi güvenlik şirketlerinden 6 bin 500 çalışanın EYT'den faydalanarak emekliliğe hak kazandığı bilgisini veren KÖSEREİSOĞLU, EYT'lilerin emekli oldukları kurumlarda istihdam edilmesi durumunda işverene maliyetinin yüzde 2 daha arttığını söyledi.
KÖSEREİSOĞLU, “Emekli olan birey eğer başka bir kurumda çalışmak isterse bunun işverene maliyetindeki artış oranı ise yüzde 7. İşverenler emekliler yerine gençleri istihdam etmeyi tercih edebilir ya da kayıt dışı çalışmanın önü açılabilir. Bu negatif etkiyi ortadan kaldırmak adına devlet tarafından işveren teşvik edilerek kolaylıklar sunulması gerekiyor” dedi.
Emeklilikte Yaşa Takılanları (EYT) ilgilendiren düzenleme, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı. Yapılan bu yasal düzenlemeyle birlikte emekliliğe hak kazanmasına karşın gerekli yaş sınırını karşılamayan yüzbinlerce çalışana emeklilik yolu açıldı. Güvenlik Servisleri Organizasyon Derneği (GÜSOD) Başkanı Murat KÖSEREİSOĞLU, GÜSOD üyesi güvenlik sektöründe şirketlerinin tamamında çalışanların yüzde 12'sinin bu yasadan faydalanarak emekli olduğunu söyledi. EYT’li olması durumunda aynı şirkette çalışmak isteyen bir bireyin, işverene maliyetinin yüzde 2 arttığı bilgisini de veren KÖSEREİSOĞLU, konuyla ilgili önerilerde bulunarak oluşabilecek olumsuz durumlar ve çözüm önerileri hakkında bilgiler verdi.
İŞ GÜCÜ KAYBININ TELAFİSİ 2 YIL
EYT yasasından faydalanarak güvenlik sektöründen emekli olanlar nedeniyle Marmara ve Batı bölgelerinin istihdam açısından olumsuz etkileneceklerinin altını çizen KÖSEREİSOĞLU, “Özel güvenlik şirketleri EYT’lilerin işe devam etmemeleri durumda yerlerine yeni personel bulmak konusunda güçlük çekecektir. Bu da nitelikli (tecrübeli) iş gücü kaybını beraberinde getirecek. Sektör özelinde değişiklik göstermekle birlikte bu kaybın telafisi ortalama olarak iki yılı bulabilir” diye konuştu.
“İSTİHDAM AÇIĞININ KAPANMASI İÇİN EYLEM PLANI OLUŞTURMAK ÇOK ÖNEMLİ”
EYT nedeniyle işten ayrılanların çalışma hayatına başka sektörlerde devam etmesi veya çalışmaması nedeniyle oluşacak istihdam açığının zamanında kapanması için eylem planı oluşturulmasının ve uygulanmasının çok önemli olduğunun altını çizen KÖSEREİSOĞLU, “Emekli olanların istihdamı her ne kadar yüzde 5 işveren payında indirim olduğu şeklinde ifade edilse de emekli istihdamının maliyeti aslında yüzde 2 daha arttı. Emekli olan kişinin kendi şirketinde değil de başka bir kurumda işe başlaması durumunda işverene maliyeti ise yüzde 7 daha fazla oluyor. Bunun da işverenin emekli çalışan yerine gençleri istihdam etmesine ya da kayıt dışı çalışmanın yolunun açılmasına neden olabileceğini düşünüyoruz. Ortaya çıkabilecek bu negatif etkiyi azaltmak için hükümet tarafından haklarını alıp ayrılacaklar için çok uygun geri ödeme koşullarıyla işverene kolaylık sağlanmasını öneriyoruz” dedi.
GÜSOD ÜYESİ GÜVENLİK ŞİRKETLERİNDE GÖREV YAPAN 6.500 KİŞİ EYT’Lİ OLACAK
Düzenlemeyle birlikte ilk etapta 2 milyon 500 bin kişinin EYT yasasından yararlanacağını söyleyen KÖSEREİSOĞLU, “GÜSOD üyesi güvenlik şirketlerinde görev yapan 6 bin 500 kişi, EYT ile emekli olacak. Özel güvenlik şirketlerinin hizmet verdiği müşteriler EYT’ten doğacak yükü henüz nasıl karşılayacağını bilemiyor ve tüm yükü özel güvenlik şirketinin sırtlamasını bekliyor. Ancak asıl işveren, özel güvenlik hizmetini alanlar. EYT işlemleriyle ilgili maruz kalınacak sonuç, uygulama ve prosedür gibi işlemler, özel güvenlik şirketi tarafından hizmet alanların da asli sorumlulukları arasında yer alıyor. Hizmet satın alanlar kendilerine yansıyacak yüzde 2 ya da 7’lik maliyet artışına maruz kalmamak için bunu kabul etmiyor. Ama buradaki hassas nokta, EYT kapsamındaki özel güvenlik görevlisi çalıştığı yerin güvenliğini sağladığı ve uzun yıllardır orada çalıştığı için deneyimli ve tecrübe sahibi. Sürecin sağlıklı bir şekilde yürümesini sağlamak için atılacak en büyük adım, özel güvenlik şirketleri ve hizmet alanların, çalışanları olan özel güvenlik görevlilerinin lehine olacak şekilde ortak bir karar almaları. Aksi halde özel güvenlik sektörü büyük bir iş gücü kaybına uğrayacaktır” diye konuştu.
“NİTELİKLİ İŞ GÜCÜ KAYBININ ÖNÜNE GEÇİLMESİ İÇİN MALİYETLER EŞİTLENMELİ”
Emekli olan çalışanın bilgi birikiminin ve deneyiminin istihdam edilen genç bir bireyle eşit olmayacağının da altını çizen KÖSEREİSOĞLU, “İşverenler, tamamen maliyet odaklı düşünerek genç istihdamını destekleyerek orta vadeli kazancı göz önünde tutabilir, nitelikli iş gücünde yaşanabilecek olan kayıpları göz ardı edebilir. Nitelikli istihdamı kaybetmemek adına koşulların daha uygun bir hale getirilmesi gerekiyor. İki yıllık iş gücü kaybını telafi edebilmek için sürecin daha yumuşak olması faydalı olacaktır. GÜSOD olarak, burada en büyük sorumluluğun devlete düştüğünü düşünüyoruz. Emekli olup da çalışmaya devam etmek deneyimli kişilerle yeni istihdam edileceklerin maliyetleri eşitlenerek yaşanabilecek iş gücü kaybının önüne geçilebilir” dedi.
“İŞVERENE UYGUN FAİZLİ KREDİ VERİLEREK YARDIM ELİ UZATMALI”
GÜSOD olarak EYT kapsamında emekli olacak çalışanlar için şu an yaklaşık olarak 100 milyon TL tutarında kıdem tazminatı ödemesi gerçekleştirecekleri bilgisini de veren KÖSEREİSOĞLU, son olarak şunları söyledi:
“Hem emekli olanları mağdur etmemek hem de şirketlerin EYT’lilere yapacakları ödemelerin kolay bir şekilde gerçekleşebilmesi kapsamında devletin düşük faizli kredi vererek işverene bir yardım eli uzatması gerekiyor. Aksi halde emekli olanlar ya istihdam edilmek istenmeyecek ya da sistem dışı çalıştırılmak zorunda bırakılacak. Uzun vadeye yayılmış uygun faizli krediler verilerek, işveren pozitif teşvik edilerek, özel bir tedbir alınması gerekiyor. Eğer uygun faizli kredi ya da teşvik uygulamaları hayata geçirilemezse kayıt dışı istihdam doğacaktır. Devlet tarafından yapılacak bir açıklamayla işverenlerin sürece dâhil olmaları, her türlü sorunun çözümünü daha da kolaylaştıracaktır.”